Αλέκος Συσσοβίτης-Μάνια Παπαδημητρίου σε μια «Κραυγή» του Τενεσί Γουίλιαμς

Το Τέταρτο Κουδούνι / Είδηση

Την «Κραυγή» του Τενεσί Γουίλιαμς, ένα έργο του με δυο πρόσωπα, που πέρασε από σαράντα κύματα, θα παρουσιάσει το χειμώνα ο καλός Αλέκος Συσσοβίτης στο «Faust» του, με την Μάνια Παπαδημητρίου, μια από τις καλύτερες ηθοποιούς μας, που επανεμφανίζεται στη σκηνή μετά από αρκετό καιρό, μαζί του, και σε σκηνοθεσία της Έλλης Παπακωνσταντίνου που συνυπογράφει με την Αθηνά Μαξίμου και τη μετάφραση.

Το έργο, στην αρχική του μορφή και με τον τίτλο «Έργο για δυο πρόσωπα», έκανε την πρεμιέρα του, χωρίς επιτυχία, στο Λονδίνο, το 1967, όταν ο -διάσημος ήδη απ’ τη δεκαετία του ’40 και θεωρούμενος, τότε, μαζί με τον Άρθουρ Μίλερ τα κορυφαία κεφάλαια του σύγχρονου αμερικάνικου θεάτρου- Τενεσί Γουίλιαμς, που μετά το θάνατο, το 1963, του επί δεκατέσσερα χρόνια συντρόφου του Φρανκ Μέρλο είχε περιπέσει σε κατατονική κατάθλιψη και πάλευε με τα χάπια για να την ξεπεράσει, είχε αρχίσει την τραγικά καθοδική πορεία του με αλλεπάλληλες αποτυχίες. 

Θέλοντας να πειραματιστεί, να ξεφύγει απ’ το ρεαλισμό που τον είχε σφραγίσει, ν’ ανανεώσει το προσωπικό του ύφος και να καινοτομήσει ο Γουίλιαμς, φλερτάροντας με το θέατρο του Παραλόγου, χρειάστηκε πάνω από δέκα χρόνια για να ολοκληρώσει το έργο -περισσότερο χρόνο από κάθε άλλο του. Και πρόκειται για ένα έργο με πολλά αυτοβιογραφικά στοιχεία -περισσότερα, ίσως, από κάθε άλλο. Ήρωές του, ο Φελίς, συγγραφέας και ηθοποιός, κι η αδελφή του, η Κλερ, ναρκομανής ηθοποιός -που δεν είναι παρά ο ίδιος ο Γουίλιαμς κι η αδελφή του Ρόουζ.

Η πλοκή του, σύνθετη, με ανατροπές αλλά και χιούμορ, εξελίσσεται ταυτόχρονα σε δυο επίπεδα, καθώς παρακολουθούμε τους ηθοποιούς ήρωες, στη διάρκεια μιας περιοδείας τους, να παίζουν ένα έργο μέσα στο έργο και να μπαινοβγαίνουν στους ρόλους τους αυτοσχεδιάζοντας μέρη του έργου που δεν θυμούνται ή που δεν έχουν ακόμα γραφτεί. Έτσι, εσκεμμένα, χάνονται τα όρια ανάμεσα στο ρόλο και τον ηθοποιό, στην τέχνη και τη ζωή, στην πραγματικότητα και την παραίσθηση.

Το 1971 ανέβηκε στο Σικάγο μια νέα εκδοχή του έργου με τον τίτλο πια «Κραυγή»: αποτυχία και πάλι, με συνέπεια ο Γουίλιαμς ν’ αλλάξει ατζέντη.

Το 1973 μια ανανεωμένη εκδοχή της «Κραυγής» κάνει την πρεμιέρα της στην Νέα Υόρκη πλέον -στο Μπρόντγουέι. Σκηνοθετεί ο Πίτερ Γκλένβιλ και πρωταγωνιστούν ο Μάικλ Γιορκ κι η Κάρα Νταφ-ΜακΚόρμικ. Θα παιχτεί για δώδεκα μόνο παραστάσεις.

Το 1975 με τον τίτλο, και πάλι, «Έργο για δυο πρόσωπα» ανεβαίνει στο Σαν Φρανσίσκο πρώτα, στην Νέα Υόρκη κατόπιν. Είναι η τελική εκδοχή του. 

Θα χρειαστούν, όμως πολλά χρόνια για να γίνει πλήρως αποδεκτό απ’ την κριτική και το κοινό: το 2013, όταν ανεβαίνει,  με τον τίτλο, κι αυτή τη φορά, «Έργο για δυο πρόσωπα», στην Νέα Υόρκη -Οφ Μπρόνγουέι-, σε σκηνοθεσία Τζιν Ντέιβιντ Κερκ με τον Μπραντ Ντούριφ και την Αμάντα Πλάμερ. 

Στην Ελλάδα την «Κραυγή» πρωτοπαρουσίασε τη σεζόν 1999/2000 ο Θόδωρος Γράμψας που την ανέβασε στο «Νέο Ελληνικό Θέατρο» του Γιώργου Αρμένη με το σχήμα του «Πράξη Επτά» και με τον Αιμίλιο Χειλάκη και την Βάνα Πεφάνη στους δυο ρόλους.

Ο Αιμίλιος Χειλάκης -αλλά με την Αθηνά Μαξίμου μαζί του- πρωταγωνίστησε και στο δεύτερο ανέβασμα του έργου: το 2010/2011 απ’ το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας στο Δημοτικό Θέατρο «Απόλλων» της πόλης και σε σκηνοθεσία της Έλλης Παπακωνσταντίνου η οποία το ’χει αναλάβει κι αυτή τη φορά.

Στην καινούργια παράσταση ο Αριστοτέλης Καρανάνος κι η Αλεξάνδρα Σιάφκου -ένα αθόρυβο αλλά πολύ ταλαντούχο ζευγάρι της σκηνογραφίας/ενδυματολογίας- θα κάνει τα σκηνικά και τα κοστούμια κι ο Αλέκος Αναστασίου το σχεδιασμό των φωτισμών.

Η σεζόν στο «Faust» θ’ ανοίξει με την επανάληψη για 20 παραστάσεις του προαναγεννησιακού ποιήματος του Βοημού Γιοχάνες φον Τεπλ «Ο θάνατος και ο αγρότης» που ανέβηκε πέρσι, σε διασκευή για το θέατρο και σκηνοθεσία Ρούλας Πατεράκη, με την ίδια και τον Αλέκο Συσσοβίτη. Η πρεμιέρα της «Κραυγής» προσδιορίζεται για τις 28 Οκτωβρίου.