November 6, 2016

Ένα φυσικό φαινόμενο




Υπάρχουν κόντρα τενόροι και κόντρα τενόροι. Έχουμε ακούσει και στην Ελλάδα μερικούς εξαιρετικούς -η Καμεράτα, πριν από δύο χρόνια, είχε οργανώσει συναυλία με τέσσερις διακεκριμένους κόντρα τενόρους. Αλλά ο Αργεντίνος Φράνκο Φαχιόλι -Φράνκο Φατζόλι, πια, διεθνώς- αποτελεί, από μόνος του, ξεχωριστή κατηγορία, όπως είπε μία ομότεχνή του που βρισκόταν στο ακροατήριο της συναυλίας της Καμεράτας-Ορχήστρας των Φίλων της Μουσικής -και πάλι- με την οποία ο Φατζόλι συνέπραξε: έκταση φωνής τρεις οκτάβες!
«Ανακαλύπτοντας τον Ροσίνι» ήταν ο τίτλος και το θέμα της συναυλίας με τον καλλιτεχνικό διευθυντή της Καμεράτας Γιώργο Πέτρου στο πόντιουμ. Ευφάνταστη, όπως πάντα, η ιδέα της καλύτερης ορχήστρας μας που εδώ έπαιξε σε όργανα εποχής: να μας γνωρίσει μία πλευρά του Ροσίνι εν πολλοίς άγνωστή μας. Με σολίστα τον σπουδαίο αυτό κόντρα τενόρο.
Η βραδιά άνοιξε με την πρώτη (1812, συντεθειμένη μεταξύ 1806 και 1809, όταν ο Ροσίνι ήταν ανάμεσα στα 14 και στα 17 χρόνια του) όπερά του «Δημήτριος και Πολύβιος»: Συμφωνία από την Καμεράτα και δύο άριες του Σιβενού, ρόλου γραμμένου για κοντράλτο, από τον Φράνκο Φατζόλι: εκπληκτικός! Αποσβολώθηκα! Δεν είναι οι τρεις οκτάβες στις οποίες εκτίθεται η φωνή του -που δεν ξέρεις αν είναι κοντράλτο, μέτζο ή σοπράνο: απίθανα χαμηλές νότες αλλά και υψηλότατες. Είναι η χρήση που τους κάνει -η τεχνική του: τρίλιες, μελίσματα, κολορατούρες, εξαίρετο φραζάρισμα -έστω και αν η προσπάθειά του γίνεται αντιληπτή από τις εκφράσεις του στόματος-, ανάσες… -απορείς πώς αυτή η φωνή βγαίνει από έναν τόσο μικρόσωμο άνδρα, χωρίς ευρύ θώρακα.
Ακολούθησε η Συμφωνία από την καντάτα «Ο Οδυσσέας στα Ηλύσια Πεδία» (1816) του Νικολάου Μάντζαρου. Τι γύρευε ο Μάντζαρος σε ένα αφιέρωμα στον Ροσίνι; Μα η σύνθεσή του -προφανώς επηρεασμένη από τον σύγχρονό του ιταλό Δάσκαλο- δεν μπορεί να είναι πιο Ροσίνι! Εύφυής, εξαιρετική επιλογή να ενταχθεί στο πρόγραμμα -Ροσίνι δεν είναι μόνο ο Ροσίνι αλλά και οι επίγονοι, οι μιμητές, οι επιδράσεις που άσκησε...
Η Καμεράτα υπό τον Γιώργο Πέτρου, ώριμη όσο ποτέ, δεμένη, με ομοιογενή ήχο που τον πέτυχε μέσα από εμφανώς πολλή δουλειά, με κατακτημένη τη χρήση των οργάνων εποχής τόσο, ώστε και εμείς, το ακροατήριο, να εισπράττουμε πια χωρίς παραξενίσματα τον «παλιακό» αυτό ήχο στον οποίο ήμασταν ασυνήθιστοι, θαυματούργησε.
Ο Φράνκο Φατζόλι επανήλθε με μία άρια του Μάλκομ -επίσης τραβεστί ρόλος για κοντράλτο- από την «Κυρά της λίμνης» (1819). Άλλη μία εντυπωσιακή στιγμή του.
Το δεύτερο μέρος άνοιξε με το έργο του Ροσίνι «Εισαγωγή, θέμα και παραλλαγές για κλαρινέτο», ένα τερπνό κομμάτι. Σολίστ ο -και κλαρινετίστας της ορχήστρας- Σπύρος Μουρίκης που πέρασε με άριστα. Και, κατόπιν, «Τανκρέντι» (1813) και μία άρια του επώνυμου ήρωα -ρόλος τραβεστί γραμμένος για κοντράλτο ή μέτζο- από τον Φράνκο Φατζόλι. Έστω και αν έδειχνε κάπως κουρασμένος, οι εντυπώσεις παρέμειναν αμείωτες. Το σόλο του εξάρχοντα βιολονίστα της Καμεράτας Σέρτζιου Ναστάσα, άψογο.
Η Εισαγωγή από την όπερα «Τορβάλντο και Ντορλίσκα» (1815) ήταν το επόμενο βήμα. Η συναυλία έκλεισε με μία άρια του -γραμμένου για κοντράλτο- Αρσάκη από την «Σεμίραμι» (1823) του Ροσίνι. Ο Φράνκο Φατζόλι τα έδωσε και πάλι όλα.


Στο τέλος, το κοινό, που κρατούσε την ανάσα του σε όλη τη διάρκεια των εμφανίσεών του, πήρε ως αμοιβή μία άρια (του Εδουάρδου) από άλλη μία άγνωστή μας όπερα -του Ροσίνι πάντα: «Εδουάρδος και Χριστίνα» (1819).
Το συμπέρασμα. Μία βραδιά που θα θυμάμαι -και όχι μόνον εγώ, φαντάζομαι και όλοι οι παρόντες: μία υψηλού επιπέδου ορχήστρα και ένας κόντρα τενόρος-φυσικό φαινόμενο. ΠΡΕΠΕΙ να τον ξανακούσουμε. Σύντομα! (Επίσημες φωτογραφίες δεν υπάρχουν, προφανώς για οικονομικούς λόγους... Οι φωτογραφίες που δημοσιεύονται, ευγενική προσφορά του κ. Φώτη Καραγιαννόπουλου).

No comments:

Post a Comment