June 9, 2017

Tip: «Ιππόλυτος»


Τραγωδία/κοντσέρτο για κομπιούτερ και φωνή: ένας Θρίαμβος! 


Μία ηθοποιός. Μόνη της. Με έναν -μόνο- μουσικό στα κομπιούτερ του και με τα μουσικά όργανά του, μαζί της. Να ερμηνεύει ως μονόλογο μία ολόκληρη τραγωδία: τον «Ιππόλυτο του Ευριπίδη. Την ιστορία της Φαίδρας, γυναίκας του βασιλέα των Αθηνών Θησέα, που ερωτεύεται με άνομο πάθος τον προγονό της Ιππόλυτο, πάθος που η τροφός της φανερώνει στον Ιππόλυτο και για το λόγο αυτό, από την ντροπή της, η Φαίδρα αυτοκτονεί αφήνοντας στον Θησέα -για να σώσει, μεταθανάτια, την υπόληψή της- γράμμα ψεύτικο, συκοφαντικό, όπου «εξηγεί» ότι το έκανε γιατί ο Ιππόλυτος τη βίασε, με αποτέλεσμα ο Θησέας να τον εξορίσει και να ζητήσει από τον Ποσειδώνα να τον τιμωρήσει, πράγμα που γίνεται και ο Ιππόλυτος χάνει τη ζωή του αλλά ανακτά την τιμή του, όταν η από μηχανής προστάτιδα θεά του Άρτεμις αποκαλύπτει την αλήθεια. Δεν είναι η πρώτη φορά που γίνεται ανάλογη μονολογική παρουσίαση ολόκληρης τραγωδίας. Αλλά είναι η πρώτη φορά που  το  κάνει  η  Αμαλία  Μουτούση.  Μία  σπουδαία
ηθοποιός, στην πρώτη γραμμή των ερμηνευτών μας. Η οποία δούλεψε την εξαιρετική μετάφραση του Νίκου Φλέσσα με το συνθέτη Δημήτρη Καμαρωτό -που υπογράφει τη σύλληψη και τον ηχητικό σχεδιασμό, με συνεργάτη στη δραματουργία την Σύλβια Λιούλιου-, ως φαίνεται, εξαντλητικά -με τη μορφή παρτιτούρας. Η ηθοποιός, χωρίς να τραγουδάει παρά μόνο ελάχιστες στιγμές, ερμηνεύει το λόγο του Ευριπίδη, λέξη-λέξη, συλλαβή-συλλαβή, μουσικά. Με τη διαρκή υποστήριξη της μουσικής που ερμηνεύει από σκηνής ο ίδιος ο συνθέτης -μαζί με τη μουσική, παράλληλα με τη μουσική. Στον, όπως αποδεικνύεται, ιδανικό νεοκλασικό χώρο του Φιλολογικού Συλλόγου «Παρνασσός», με ελαφρές επεμβάσεις της Εύας Μανιδάκη για να δημιουργηθεί ο σκηνικός χώρος, ντυμένη με ένα 
υπέροχο ταγιέρ χρώματος μελιτζανί με λεπτές ρίγες του Άγγελου Μέντη και παραπέμποντας στην «Φαίδρα» του Γιάννη Ρίτσου, η Αμαλία Μουτούση αναμετριέται με τον Ευριπίδη, ερμηνεύοντας όλους τους ρόλους, είτε με το κείμενο στο χέρι είτε από στήθους, χωρίς μάσκες και αλλαγές στη φωνή, μόνο με φωνητικές μεταπτώσεις, συν έναν σύντομο πρόλογο και κάποια λίγα συνδετικά κείμενα για να καταλάβει το κοινό ενώ υπάρχουν και κάποιες διευκρινιστικές προβολές τίτλων ή αποσπασμάτων του έργου, α λα κόμικς. Όλα συντονισμένα τέλεια. Απόλυτη πρωταγωνίστρια η Αμαλία Μουτούση, βέβαια. Με φοβερή συγκέντρωση, αυστηρά πειθαρχημένη, εντελώς δοσμένη, με τεχνική εκπλήσσουσα, με ανάσες ασθματικές, με αποχρώσεις λεπτές, με ενέργεια εκρηκτική -ο ιδρώτας έσταζε από το πρόσωπό της κόμπο-κόμπο-, με ρυθμούς εκπληκτικούς -εκείνη η στιχομυθία Ιππόλυτου-Θησέα…!- που κάποτε γίνονται φρενήρεις, με απόλυτο αυτοέλεγχο -1466 στίχοι χωρίς ούτε ένα σαρδάμ!-, περιφερόμενη σε όλη την αίθουσα σαν σε χώρο μουσειακό -«μην εγγίζετε»-, γερά γειωμένη στα ξύλινα-ψαροκόκαλο πατώματα, η Ηθοποιός Αμαλία Μουτούση μεγαλουργεί. Οι συγκλονιστικές προσπάθειές της να αρθρώσει, στομωμένη, το όνομα του Ιππόλυτου τραυλίζοντας κάτι πι και κάτι ταυ, εκείνη η στιγμή που εξομολογείται για πρώτη φορά το πάθος της λυγίζοντας, κάθε τόσο, τα γόνατα, για να καθίσει σε ένα σκαμπό αλλά αμέσως εκτινάσσεται, εκείνο το άνοιγμα της
κόκκινης κουρτίνας και το λυγερό σώμα της μπροστά στο φωτισμένο παράθυρο -εξαιρετική η δουλειά και του Γιάννη Δρακουλαράκου στους φωτισμούς-, το σώμα της μπροστά στην ανοιγμένη πόρτα, το σώμα της σαν πληγωμένο πουλί πίσω από τη δερμάτινη πολυθρόνα, πάνω στο πρατικάμπιλε, ο τρόπος που γεύεται το λόγο είναι μερικές μόνο από τις στιγμές, μερικά μόνο από τα επιτεύγματα μιας καθηλωτικής ερμηνείας που θέλω να πιστεύω ότι προοιωνίζεται ερμηνεία της Φαίδρας και σε μία πλήρη παράσταση της ευριπίδειας τραγωδίας. Ο   Δημήτρης   Καμαρωτός,   επίσης,   έχει    κάνει    μία    δουλειά,

μουσική και σκηνοθετική -εκείνα τα αιωρούμενα «ηχεία» που προκαλούν δέος, το κουτί που η ερμηνεύτρια ανοίγει για να ακουστεί η φωνή της Κατίνας Παξινού-Φαίδρας- συγκινητικό έως συναρπαστικό   κλείσιμο   του   ματιού   στο    αντάξιο    παρελθόν-
άξια θαυμασμού. Mία παραγωγή της «Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών» του Ιδρύματος Ωνάση που την τιμά, μία από τις σημαντικές στιγμές του ελληνικού θεάτρου και μία συ-γκλο-νι-στι-κή ερμηνεία που θα μείνει στην ιστορία -μία αίσθηση Πίνα Μπάους μου άφησε. Και που επιβεβαιώνει πως η Αμαλία Μουτούση αποτελεί πολύτιμη μονάδα 
του θεάτρου μας. Οφείλετε να δείτε την παράσταση αυτή εφόσον αγαπάτε ή λέτε πως αγαπάτε το θέατρο ή, έστω, ενδιαφέρεστε για το θέατρο. Μία παράσταση που πρέπει να συνεχίσει την πορεία της στο μέλλον. Οπωσδήποτε! (Φωτογραφίες: Άρης Καμαρωτός).

No comments:

Post a Comment